«Ιερός Ενοριακός Ναός Αγίας Κυριακής Δομοκού», γράφει ο Δημήτρης Β. Καρέλης
Γράφει ο Δημήτρης Β. Καρέλης
Στο Δομοκό, δίπλα στην παλαιά εθνική οδό Λαμίας – Λάρισας, ξεπροβάλει κάστρο προσευχής και πηγή αναβλύζουσα ψυχική αγαλλίαση, ο περικαλλής ναός της Μεγαλομάρτυρος Αγίας Κυριακής. Ο ναός αυτός αποτελεί στολίδι και ευλογία τούτου του μικρού αλλά πανέμορφου τόπου, στη Βόρεια Φθιώτιδα. Η ιστορία του ναού αρχίζει με την έγκριση της ιδρύσεως της ενορίας που έγινε με την υπ’ αριθμό 1/29 Ιανουαρίου 1987 απόφαση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου Φθιώτιδος με προεδρεύοντα τον τότε Μητροπολίτη Φθιώτιδος Δαμασκηνό.
Την 19η Μαρτίου 1987, με απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, συστάθηκε ερανική επιτροπή με τριετή θητεία, που ανέλαβε τη διενέργεια εράνου, το προϊόν του οποίου διατέθηκε για την ανέγερση του ιερού ναού.
Γράφει ο Δημήτρης Β. Καρέλης
Στο Δομοκό, δίπλα στην παλαιά εθνική οδό Λαμίας – Λάρισας, ξεπροβάλει κάστρο προσευχής και πηγή αναβλύζουσα ψυχική αγαλλίαση, ο περικαλλής ναός της Μεγαλομάρτυρος Αγίας Κυριακής. Ο ναός αυτός αποτελεί στολίδι και ευλογία τούτου του μικρού αλλά πανέμορφου τόπου, στη Βόρεια Φθιώτιδα. Η ιστορία του ναού αρχίζει με την έγκριση της ιδρύσεως της ενορίας που έγινε με την υπ’ αριθμό 1/29 Ιανουαρίου 1987 απόφαση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου Φθιώτιδος με προεδρεύοντα τον τότε Μητροπολίτη Φθιώτιδος Δαμασκηνό.
Την 19η Μαρτίου 1987, με απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, συστάθηκε ερανική επιτροπή με τριετή θητεία, που ανέλαβε τη διενέργεια εράνου, το προϊόν του οποίου διατέθηκε για την ανέγερση του ιερού ναού.
Η άδεια για την ανέγερση δόθηκε από τον Μητροπολίτη Φθιώτιδος Δαμασκηνό στις 3 Απριλίου του 1987. Οι εργασίες ξεκίνησαν το ίδιο έτος και ολοκληρώθηκαν το 1990, όταν και λειτούργησε ο ναός για πρώτη φορά.
Τον ίδιο χρόνο συστάθηκε η πρώτη εκκλησιαστική επιτροπή αποτελούμενη από ευσεβείς ενορίτες εκ των οποίων αρκετοί προέρχονταν από την προϋπάρχουσα, ερανική επιτροπή. Έκτοτε κάθε τρία χρόνια επιλέγονται νέα πρόσωπα για να υπηρετήσουν το ναό ως εκκλησιαστικοί σύμβουλοι. Το έτος 1996 φιλοτεχνήθηκε το επιβλητικό ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού, το οποίο κάτω από τις δεσποτικές εικόνες φέρει σκαλιστές παραστάσεις από το βίο, τα μαρτύρια και το τέλος της Αγίας Κυριακής. Η Αγιογράφηση του ναού αρχίζει το έτος 1997 και αγιογράφος του ιερού ναού ορίζεται ο κ. Νικόλαος Ρίζος. Σήμερα έχει αγιογραφηθεί ένα σημαντικό τμήμα του ναού.
Στο δεξιό και αριστερό κλίτος του ναού ξεχωρίζει η εικονογράφηση του Ακαθίστου Ύμνου, ενώ πάνω από την κεντρική είσοδο του ναού δεσπόζει η μορφή της Αγίας Κυριακής που σκεπάζει την πόλη του Δομοκού. Αξιοσημείωτες είναι και οι προσωποποιήσεις του Δομοκού και της Θεσσαλίας, δεξιά και αριστερά πάνω από την είσοδο. Το ιωβηλαίο έτος 2000 και κατά την ημέρα της πανηγύρεως τελέστηκαν μεγαλοπρεπώς από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Φθιώτιδος κ.κ. Νικόλαο τα εγκαίνια του ναού ενώ ακριβώς δυο χρόνια αργότερα θεμελιώθηκε από τον Μητροπολίτη μας το Πνευματικό Κέντρο της ενορίας, η ανέγερση του οποίου θα ικανοποιήσει τις πνευματικές ανάγκες των ενοριτών. Ο ναός έχοντας επιδιωκόμενο στόχο του το «κλαίειν μετά των κλαιόντων» οργάνωσε Φιλόπτωχο Ταμείο του οποίου το φιλανθρωπικό έργο εκδηλώνεται με υλική και ηθική συμπαράσταση στους αναξιοπαθούντες.
Στις δραστηριότητές του επίσης περιλαμβάνεται ετήσια βράβευση των επιτυχόντων μαθητών της ενορίας στις Ανώτερες και Ανώτατες σχολές και σε συνεργασία με το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, ετήσια χοροσυνεστίαση, (Πατήρ Γεώργιος Βούλγαρης, εφημέριος του ναού, «Βίος και Παρακλητικός Κανών εις την Αγίαν Μεγαλομάρτυρα και Αθληφόρον Κυριακήν», Ιερά Μητρόπολις Φθιώτιδος, Ιερός Ναός Αγίας Κυριακής Δομοκού, έτος 2005).
Στο δεξιό και αριστερό κλίτος του ναού ξεχωρίζει η εικονογράφηση του Ακαθίστου Ύμνου, ενώ πάνω από την κεντρική είσοδο του ναού δεσπόζει η μορφή της Αγίας Κυριακής που σκεπάζει την πόλη του Δομοκού. Αξιοσημείωτες είναι και οι προσωποποιήσεις του Δομοκού και της Θεσσαλίας, δεξιά και αριστερά πάνω από την είσοδο. Το ιωβηλαίο έτος 2000 και κατά την ημέρα της πανηγύρεως τελέστηκαν μεγαλοπρεπώς από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Φθιώτιδος κ.κ. Νικόλαο τα εγκαίνια του ναού ενώ ακριβώς δυο χρόνια αργότερα θεμελιώθηκε από τον Μητροπολίτη μας το Πνευματικό Κέντρο της ενορίας, η ανέγερση του οποίου θα ικανοποιήσει τις πνευματικές ανάγκες των ενοριτών. Ο ναός έχοντας επιδιωκόμενο στόχο του το «κλαίειν μετά των κλαιόντων» οργάνωσε Φιλόπτωχο Ταμείο του οποίου το φιλανθρωπικό έργο εκδηλώνεται με υλική και ηθική συμπαράσταση στους αναξιοπαθούντες.
Στις δραστηριότητές του επίσης περιλαμβάνεται ετήσια βράβευση των επιτυχόντων μαθητών της ενορίας στις Ανώτερες και Ανώτατες σχολές και σε συνεργασία με το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, ετήσια χοροσυνεστίαση, (Πατήρ Γεώργιος Βούλγαρης, εφημέριος του ναού, «Βίος και Παρακλητικός Κανών εις την Αγίαν Μεγαλομάρτυρα και Αθληφόρον Κυριακήν», Ιερά Μητρόπολις Φθιώτιδος, Ιερός Ναός Αγίας Κυριακής Δομοκού, έτος 2005).
Ας μου επιτραπεί μια προσωπική αναφορά, καθώς ο πατέρας μου, αείμνηστος Αναγνώστης Βασίλειος Καρέλης, διετέλεσε ιεροψάλτης στον ιερό ναό της Αγίας Κυριακής από την εποχή που λειτούργησε ο ναός για πρώτη φορά, ως το τέλος της ζωής του, αγάπησε την ενορία και θεωρούσε τον εαυτό του κομμάτι της.
Στη Βόρεια Φθιώτιδα υπήρχαν άλλοτε πολλοί ναοί αφιερωμένοι στην Αγία Μεγαλομάρτυρα Κυριακή, όπως στο Καλαμάκι και το Ζαπάντι Δομοκού, στον Άγιο Γεώργιο.
Η Αγία Μεγαλομάρτυς Κυριακή
Η Αγία Μεγαλομάρτυς Κυριακή γεννήθηκε στη Νικομήδεια, μοναδικό παιδί του Δωρόθεου και της Ευσεβίας που ήταν Έλληνες, ευσεβείς χριστιανοί, πλούσιοι, αλλά χωρίς απογόνους. Προσευχόμενοι αδιαλείπτως, απέκτησαν ένα παιδί εκ Θεού, το οποίο γεννήθηκε ημέρα Κυριακή, εξ ου και το όνομά της. Από την παιδική της ηλικία η Κυριακή, που ήταν όμορφη στο σώμα και στην ψυχή, ήταν αφιερωμένη στο Θεό και απέρριπτε όλες τις προτάσεις για γάμο, λέγοντας ότι είναι αρραβωνιασμένη με τον Χριστό τον Κύριο. Ένας δικαστής στη Νικομήδεια ο οποίος ήθελε να αρραβωνιάσει την Κυριακή με το γιο του και η πρότασή του απορρίφθηκε, κατήγγειλε την Κυριακή και τους γονείς της ως Χριστιανούς στον αυτοκράτορα Διοκλητιανό. Από το σημείο εκείνο αρχίζουν τα μαρτύρια της Κυριακής και των γονέων της οι οποίοι βασανίζονται και τελικά πεθαίνουν στην εξορία, υπομένοντας πολλά δεινά για τον Χριστό.
Η Κυριακή φυλακίζεται και βασανίζεται ανηλεώς από το Μαξιμιανό, έχοντας όμως ακλόνητη την πίστη της. Μαστιγώνεται και την βάζουν να κρέμεται από τα μαλλιά της αρκετές ώρες, ενώ στρατιώτες της έκαιγαν το σώμα με αναμμένες δάδες. Οι πληγές της θεραπεύονταν με θαυματουργό τρόπο κι όταν με την βία την έσυραν σε ειδωλολατρικό ναό, έγινε σεισμός μέγας και τα αγάλματα του ναού έπεσαν από τα βάθρα τους και έγιναν θρύψαλα. Όταν όμως την έριχναν στη φωτιά, οι φλόγες δεν την έκαιγαν. Όταν την έριχναν στα άγρια θηρία αυτά ημέρευαν. Εν τέλει καταδικάστηκε σε αποκεφαλισμό. Της δόθηκαν λίγα λεπτά για να προσευχηθεί, και ζήτησε από το Θεό να παραλάβει την ψυχή της, μνημόνευε δε αυτούς που εξ αιτίας τους είχε την τιμή να μαρτυρήσει για το Χριστό. Ύστερα έγειρε στη γη κι όταν ο δήμιος πλησίασε για να εκτελέσει τη διαταγή, είδε ότι η Κυριακή ήταν ήδη νεκρή, μόλις 21 χρονών. Η μνήμη της εορτάζεται στις 7 Ιουλίου.
Δημήτρης Β. Καρέλης.
Απόσπασμα από το βιβλίο του «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας: Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού»
Βιβλιογραφία:
1. Δημήτρης Β. Καρέλης, «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας: Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού», Δομοκός, 2013.
2. Πατήρ Γεώργιος Βούλγαρης, «Βίος και Παρακλητικός Κανών εις την Αγίαν Μεγαλομάρτυρα και Αθληφόρον Κυριακήν», Ιερά Μητρόπολις Φθιώτιδος, Ιερός Ναός Αγίας Κυριακής Δομοκού, έτος 2005.
3. Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης Διονυσίου Δ. Ψαριανού, Εικόνες έμψυχοι, Εκδ. Αποστ. Διακονίας, Αθήνα, 2000, σ.93-95.